بررسی ترکیبات موثر و خواص آنتی اکسیدانی اسانس گیاه دارویی زیره سیاه

مقدمه: گیاهان دارویی منابع طبیعی ارزشمندی هستند که امروزه مورد توجه کشورهای پیشرفته جهان قرار گرفته و به عنوان مواد اولیه جهت تبدیل به داروهای بی خطر برای انسان تلقی می شوند. یکی از مهمترین گیاهان دارویی کشورمان، زیره ی سیاه می باشد که در مناطق مختلفی از استان یزد می روید. درمان زخم معده، درمان شکستگی استخوان، برطرف کردن نفخ شکم، تب بر، کاهش چربی و کلسترول خون، ضد آلرژی و کاهش قند خون و بسیاری فواید دیگر از خواص دارویی مهم این گیاه می باشند. اسانس زیره سیاه خاصیت ضد اکسایشی داشته و در طعم دهنده های غذا، نوشابه، شکلات و پنیر استفاده می شود. روش بررسی: در این تحقیق با استفاده از روش های کروماتوگرافی گازی، مواد متشکله اسانس بذر تفکیک و سپس شناسایی شدند. همچنین خواص آنتی اکسیدانی اسانس بذر به روش تخریب رادیکال های آزاد dpph)) سنجیده شد و برای اندازه گیری مقدار کل ترکیبات فنولی از روش follin-ciocalteu استفاده شد. نتایج: نتایج شناسایی مواد تشکیل دهنده ی اسانس نشان داد که بیشترین ترکیب تشکیل دهنده اسانس بذر زیره سیاه بومی استان یزد گاماترپنین (86/21 درصد) می باشد. همچنین تست آنتی اکسیدان، زیره ی سیاه را از نظر خواص آنتی اکسیدانی گیاهی پر اهمیت نشان داد. در این تحقیق میزان ic50 زیره ی سیاه بومی استان یزد 85/2 میکروگرم بر میلی لیتر و میزان ترکیبات فنولی 09/117 میلی گرم گالیک اسید بر گرم تشخیص داده شد که نسبت به مطالعات پیشین بر روی زیره سیاه سایر نقاط کشور نتایج بسیار بهتری را نشان داد. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نسبت به دو تحقیق مشابه پیشین بر روی اسانس بذر زیره سیاه حاکی از برتری زیره سیاه بومی استان یزد از نظر خواص آنتی اکسیدانی می باشد.